Een mozaïek van kindertekeningen die samen een bord met eten vormen, siert vandaag de achterkant van het Algemeen Dagblad. In de paginagrote advertentie roepen 350.000 kinderen de politiek op om door te gaan met schoolmaaltijden. De tijd dringt om te voorkomen dat kinderen straks met honger in de klas zitten. Hoewel de meeste scholen weer zijn begonnen en het regeerprogramma bijna gepresenteerd wordt, is het nog steeds onduidelijk of het Programma Schoolmaaltijden na december 2024 wordt voortgezet. Leerlingen, ouders en leerkrachten maken zich grote zorgen en deden dan ook massaal mee aan een door het Jeugdeducatiefonds geïnitieerde tekeningenactie.
“Voor 350.000 kinderen en hun gezinnen zijn de maaltijden op school of de boodschappenkaarten voor thuis bittere noodzaak”, zegt Hans Spekman, directeur van het Jeugdeducatiefonds. “Ze vormen het verschil tussen een lege broodtrommel en een gevulde maag. Namens deze leerlingen, die net zijn begonnen aan hun nieuwe schooljaar, roepen wij het kabinet op geld vrij te maken voor de schoolmaaltijden.”
Het Programma Schoolmaaltijden wordt gezamenlijk uitgevoerd door het Nederlandse Rode Kruis en het Jeugdeducatiefonds in opdracht van de overheid. Ruim 2200 scholen verstrekken maaltijden aan leerlingen, of boodschappenkaarten aan ouders. Uit onderzoek blijkt onder andere dat leerlingen zich hierdoor beter kunnen concentreren in de klas, zij meer groente en fruit eten en gezinnen minder financiële stress ervaren.
”Er is groot draagvlak onder scholen, de samenleving en in de politiek om het Programma Schoolmaaltijden te behouden”, aldus Spekman. “Het stond in diverse verkiezingsprogramma’s, waaronder die van de VVD, de partij van de drie verantwoordelijk bewindspersonen. Schoolmaaltijden dragen bij aan het vergroten van kansengelijkheid, het verminderen van (kinder)armoede en het bevorderen van een gezonde leefstijl onder kinderen. Een win-winsituatie dus. Ik kan me eigenlijk niet voorstellen dat het kabinet dit programma stop zou willen zetten, maar de tijd begint wel te dringen.”
De Prins Willem Alexanderschool in Den Haag heeft een creatieve invulling gegeven aan het schoolmaaltijdenbudget. Twee initiatieven springen eruit: de JEF-kast, een weggeefkast voor gezinnen, en het project ‘Volle Buikjes’, waarbij kinderen vijf keer per jaar een doos vol boodschappen mee naar huis krijgen.
Bij De Springplank in Zutphen, een basisschool voor speciaal onderwijs in een prachtig nieuwbouwgebouw, krijgt het extra Decemberbudget een creatieve invulling. Mattias van Os, sportdocent én coördinator schoolmaaltijden, vertelt hoe ze voor het tweede jaar op rij kerstpakketten meegeven aan leerlingen voor de start van de vakantie.
Scholen die maaltijden aanbieden, krijgen in december een extra hoog budget. Dit biedt ruimte voor extra's, zoals een kerstdiner of kerstpakketten. Bij VSO de Monoliet in Leeuwarden koos men voor het laatste. Coördinator Klaas Nieuwhof vertelt enthousiast: “We wilden iets doen dat niet alleen alle leerlingen ten goede komt, maar hen ook actief betrekt.” Het idee ontstond tijdens een brainstormsessie met de werkgroep waar Klaas en zijn collega’s die de schoolmaaltijden organiseren inzitten. “We bespraken hoe we deze decemberactie konden koppelen aan een interne stage,” vertelt Klaas. De Monoliet beschikt over een loods waarin een veilige werkomgeving kan worden gesimuleerd. "Dit biedt onze leerlingen een leerzame plek om praktische vaardigheden te ontwikkelen met als doel om uiteindelijk zelfstandig externe stages te kunnen lopen."
Donderdagochtend 7.30 uur: het vierkoppige team van het Mediacollege zet de ontbijtkraam voor de leerlingen klaar. De kraam is eigenhandig gemaakt door Ed, de conciërge. Elke ochtend staan ze hier samen het ontbijt voor te bereiden; de directeur, de zorgcoördinator, de roosterplanner en de conciërge.
Belle de Jong, leerling van het Pleysiercollege Den Haag, heeft namens 350.000 medeleerlingen een groot ‘bedankbord’ overhandigd aan Tweede Kamerleden. Mede dankzij hun inzet blijft het Programma Schoolmaaltijden namelijk bestaan.
Nu de Miljoenennota op Prinsjesdag is gepresenteerd weten we het zeker: de schoolmaaltijden gaan door! In de begroting is structureel 135 miljoen euro opgenomen voor schoolmaaltijden. “Dit is supergoed nieuws voor die 350.000 kinderen voor wie schoolmaaltijden het verschil maken tussen wel of niet met honger in de klas zitten”, zegt Hans Spekman, directeur van het Jeugdeducatiefonds dat het Programma Schoolmaaltijden samen met het Nederlandse Rode Kruis uitvoert. “Schoolmaaltijden dragen bij aan het vergroten van kansengelijkheid, het verminderen van (kinder)armoede en het bevorderen van een gezonde leefstijl onder kinderen. Gelukkig ziet de politiek dit ook in.”
