Aan de slag Eten op school - Programma Schoolmaaltijden

Aan de slag met eten op school

Schoolmaaltijden organiseren

Als school mag u zelf bepalen op welke manier u de maaltijden op school organiseert. Zo kunt u de vorm kiezen die het beste bij uw school past. Dat kan een ontbijt, lunch of tussendoortje zijn, of een combinatie hiervan.

Hier geven we een aantal voorbeelden:

Belegde broodjes uitdelen in de klas of neerzetten in de hal om te pakken.
- Ouders/verzorgers of vrijwilligers op school kunnen hierbij helpen.
- U kunt ook een leverancier inschakelen die een aantal keer per week belegde broodjes levert.
Warme lunch aanbieden, bijvoorbeeld op vaste dagen in de week.
- Ouders/verzorgers of vrijwilligers op school kunnen hierbij helpen.
- Maak het eten samen met de leerlingen en koppel dit aan lessen over gezonde voeding.
- U kunt ook eten inkopen bij een leverancier, bijvoorbeeld een cateringbedrijf.

Fruit en andere tussendoortjes aanbieden.
- Fruit uitdelen in de klas, leerlingen eten het dan samen op.
- Een krat met fruit neerzetten bij de ingang, zodat leerlingen dit kunnen pakken als ze op school komen.
- Tussendoortjes zoals mueslirepen, rijstwafels of een bekertje yoghurt aanbieden aan de leerlingen.
Samenwerken met (lokale) ondernemers of supermarkten in de buurt.
- Benader de groentewinkel of supermarkt om de hoek, zij kunnen meedenken om het inkopen en leveren van het eten en drinken zo makkelijk mogelijk te maken. Bijvoorbeeld door bepaalde voorverpakte producten aan te bieden en mee te denken over handige leveringsmomenten.
- Denk ook aan de groothandel, deze heeft vaak voorverpakte spullen die wat langer houdbaar zijn.
- Er zijn buurtcentra en sociale werkplaatsen die ontbijt of lunch op maat verzorgen voor scholen.
Een (koel)kast op school inrichten met langer houdbare producten.
- Leerlingen en ouders/verzorgers kunnen hier (anoniem) eten uit pakken.

Verderop vindt u onder ‘Tips, voorbeelden en lesactiviteiten’ inspiratie voor het verstrekken van gezonde en gevarieerde tussendoortjes en maaltijden.

Inspiratie voor een schoolmaaltijd

Tips voor het voortgezet onderwijs

Voor middelbare scholen die meedoen met het Programma Schoolmaaltijden hebben we een aantal extra tips:

Maak een plan waar aan alle leerlingen laagdrempelig aan mee kunnen doen, hou rekening met schaamte.
Het is mogelijk de leerlingenraad te betrekken bij de organisatie, leerlingen kunnen ook helpen bij de organisatie.
Gebruik de al aanwezige middelen op uw school, zoals de kantine. U kunt bijvoorbeeld de broodjes waar leerlingen tot nu toe voor betaalden gratis aan gaan bieden.
Leg contact met plaatselijke supermarkten, groothandels of cateraars.
Kijk op de website van het Voedingscentrum voor inspiratie voor gezonde tussendoortjes en maaltijden in het voortgezet onderwijs.
Maak gebruik van het budget voor eenmalige kosten om bijvoorbeeld een koeling aan te schaffen om de voeding in te bewaren.

Zonder leerkrachten te belasten

Om zo weinig mogelijk onderwijstijd verloren te laten gaan, zijn er verschillende opties:

Een vriezer aanschaffen met uw budget voor eenmalige kosten. U hoeft dan minder vaak eten in te kopen of weg te gooien, omdat u het in de vriezer langer kunt bewaren.
Vrijwilligers vragen om boterhammen te smeren. Het budget dat uw school van het Programma Schoolmaaltijden krijgt, mag u ook besteden aan vrijwilligersvergoedingen.
Belegde boterhammen laten bezorgen door een leverancier. Vraag hier bijvoorbeeld naar bij een cateringbedrijf in de buurt van uw school.
Ontbijt of lunch laten verzorgen door een wijkteam of andere vrijwilligersinitiatieven in de buurt. Zij kunnen het eten langsbrengen of in de school klaarmaken.
Een lokale supermarkt of leverancier brood, beleg, fruit en drinken laten bezorgen.
Een fruitbar in de hal plaatsen waar leerlingen bij binnenkomst vers fruit kunnen pakken.

Tips, voorbeelden en lesactiviteiten

Hulp nodig bij het samenstellen van de schoolmaaltijd?

Door de schoolmaaltijd gezond in te vullen, zorg je ervoor dat jouw leerlingen de voedingsstoffen binnenkrijgen die ze nodig hebben. Het Voedingscentrum biedt informatie om scholen te helpen, kijk hiervoor op website de van het Voedingscentrum. Op deze pagina staan handige materialen voor het samenstellen van een maaltijd:

 5 pijlers voor een gezonde broodmaaltijd op school: welke elementen bevat een gezonde maaltijd?
Een  productenlijst met gezonde keuzes voor een broodmaaltijd.
Een voorbeeld weekmenu: van hoe een gezond buffet er voor 1 week uit kan zien.
Broodjesbouwer: gebruik deze ingrediënten voor lekker gezonde broodjes
Tips om rekening te houden met duurzaamheid en voedselveiligheid

Tips voor leuke lesactiviteiten

Eetmomenten op school bieden ook kansen om leerlingen te leren over eten. Om het basisscholen makkelijk te maken, hebben het Voedingscentrum en Smaaklessen een aantal korte lesactiviteiten op een rij gezet.

Gezonde School

Een gezonde levensstijl op school vanzelfsprekend maken? Ga dan aan de slag met de Gezonde School-aanpak, bekijk de website voor meer informatie. 

Leveranciers die mogelijk kunnen helpen

Wilt u samenwerken met leveranciers, bijvoorbeeld om brood, beleg, fruit of drinken op school te laten bezorgen? Om u te inspireren, vindt u hier een overzicht van leveranciers die bij het Programma Schoolmaaltijden hebben aangegeven dat ze hier interesse in hebben. U mag ook samenwerken met leveranciers die niet in dit overzicht staan.

Bent u een leverancier en wilt u ook in de inspiratielijst worden opgenomen? Stuur dan een mail naar [email protected].

Let op:

Het Nederlandse Rode Kruis, het Jeugdeducatiefonds en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap spelen geen rol in het selecteren van leveranciers. Scholen bepalen zelf of ze met leveranciers samenwerken, en met welke.
De genoemde leveranciers zijn in dit overzicht opgenomen, omdat zij zich bij het Programma Schoolmaaltijden hebben aangemeld. Het Programma Schoolmaaltijden heeft gecontroleerd dat de leveranciers zijn ingeschreven bij de Kamer van Koophandel, maar heeft de kwaliteit van de leveranciers of van het eten en/of drinken dat ze aanbieden niet beoordeeld of gecontroleerd. Bekijk dus goed of u vindt dat het aanbod bij uw school past.
Scholen zijn zelf verantwoordelijk voor de afspraken met leveranciers. Het Programma Schoolmaaltijden is geen partij bij afspraken tussen scholen en leveranciers, en is niet aansprakelijk in het geval van geschillen of misverstanden tussen school en leverancier.